Kerstmis 2019

Kerstmis 2019

Buiten op het kerkplein wordt een levensechte kerststal gebouwd. Met Maria en Jozef. Er lopen schapen rond en ezeltjes. En er is een engel. Er komt juist een overheidsdienaar even kijken. Hij zegt tegen de kerststalbouwers:

- Die engel is een probleem. Zo’n engel is een religieus symbool en dat ligt tegenwoordig een beetje gevoelig. En aangezien jullie voor deze stal een vergunning moeten aanvragen, moet je daar iets aan doen. Het lijkt allemaal iets te veel op dat bijbelse kerstverhaal. We moeten niet-gelovigen niet voor het hoofd stoten.

- Nou , denken de bouwlui, als we nou naast de os en de ezel een paar rendieren zetten, dan zijn we van dat probleem af.

- Dat zou wel helpen, zegt de overheidsdienaar,maar voor de zekerheid doen we er ook nog maar een paar elfjes bij, en een sneeuwman.

- De kerststalbouwers vragen zich af wat een sneeuwman met de geboorte van het Kind Jezus te maken heeft, maar ze doen er het zwijgen toe.

- En dan nog iets, zegt de bezoeker, die beelden van Maria en Jozef moeten niet blij kijken, nee, ze moeten iets uitstralen van teleurstelling en doffe gelatenheid van daklozen in een volgevreten harde onverschillige maatschappij.

- Maar Maria en Jozef waren helemaal niet dakloos, zegt weer een andere kerststalbouwer, de herberg was gewoon vol.

Dan komt er een vrouw aanlopen. Ze vindt dat het wikkelen van een kind in doeken een vorm van kindermishandeling is. Als jullie nou een pleidooi houden voor alleenstaande bijstandsmoeders, dan kan ik me er wel in vinden.

- Maar Maria was helemaal geen alleenstaande bijstandsmoeder.

Toen voegde zich iemand van de Dierenpartij bij het gezelschap. Die wilde weten of de dieren gedrogeerd waren.

- Nee, zegt Willy, die beesten van ons zijn gewoon aardige rustige beesten. Maar de dierenpartij wilde er niks van weten en vond bovendien dat het gebruik van de kribbe voor een baby een inbreuk is op de rechten van de dieren. Het is hier veel te vol: alle mensen moeten weg uit de stal!

- De elfjes ook?, vraagt Toon cynisch.

Er kwam weer iemand aan. Wat nou weer, denken de bouwers. Vindt u misschien dat die herders wegmoeten omdat ze de schapen gevangen houden?

- Nee, zegt de vrouw, ik kom u melden dat de 3 koningen gearriveerd zijn.

-Heel typerend, zegt de vrouw die er nog steeds bijstaat. Natuurlijk 3 mannen. Waarom geen vrouwen. Bovendien, als het 3 vrouwen waren geweest, dan waren ze er veel eerder geweest. Die hadden overdag gewoon de weg gevraagd.

- Een kalme stem zegt: Jullie hebben een mooie stal gebouwd, een echt mooi bijbels tafereel van het Kind dat de wereld zal veranderen.

- Eindelijk een normaal iemand, denkt de groep.

-Maar er is wel één ding, zegt de man, Religieuze feesten zijn belangrijk, maar het is nog belangrijker als we het met iedereen samen kunnen vieren. Kan die engel in plaats van ‘Gloria in Excelsis Deo’ niet ‘Jingle Bells’ zingen?

Waarom laten we het kerstverhaal het kerstverhaal niet. Waarom laten we het Bijbelse verhaal niet het Bijbelse verhaal? Overtuigt het kerstverhaal zelf niet? Hoe concreet is dit Bijbelse kerstverhaal? Hoe voorstelbaar is het dat God naar ons toekomt? En dat het allemaal zo gebeurd is zoals Lucas het ons vertelt. Het is heel moeilijk te aanvaarden, dat God zó komt, zo zonder fratsen. Want ja, wat is er dan zo anders geworden sinds zijn komst op aarde? De wereld is niet ingrijpend veranderd door Jezus’ komst. Dat kunnen we navoelen. Ook anno nu is er nog zoveel nacht en duisternis die niet wordt verdreven. Dichtbij en ver weg. Mensen die extra eenzaam zijn met de Kerst, alleen met de herinneringen aan hun levenspartner die gestorven is. Mensen in angstige stilte, omdat de telefoon niet gaat, die brief niet komt, de stem niet meer spreekt, of omdat het gezicht van de dokter boekdelen sprak. Mensen met tragische herinneringen aan hun jeugdjaren door toedoen van Gods personeel die naam niet waardig. De donkere hoekjes van ons bestaan, daar waar ons leven stilgevallen is. Hoe kan het daar licht worden? Wat kan het Kerstkind daaraan doen, ook al is het een goddelijk kind?

Inmiddels is het meer dan 2000 jaar later.

Het is Kerstmis 2019. God roept de engel Michaël en duivel Lucifer bij zich en zegt:

- Hoe is het met de mensheid? Ja, ik wil het weten. Wat is er sinds dat mijn Zoon op aarde is geweest veranderd?  Ik stuur jullie beiden naar beneden om poolshoogte te nemen en Mij daarover te rapporteren. Het gaat slechts om een steekproef, ga naar een plaats die niet veel groter is dan Bethlehem. Ga vandaag maar. Het is bijna Kerstavond, dat lijkt Mij een goede gelegenheid.

De engel en de duivel, ze dalen af naar de aarde. En daar lopen ze dan: Michaël en Lucifer, incognito door De stad. Ze kijken hoe het er op aarde aan toe gaat. Ze lopen door de winkelstraat en kijken naar de overvolle winkels.

- “Kijk, dat is allemaal mijn werk”, zegt Lucifer:” luxe, overdaad, de mensen weten van gekkigheid niet meer wat ze nu nog moeten kopen. Ik bied ze verstrooiing, afleiding, genot, en nog veel meer. Ik bied ze een leven op aarde zonder God”. Lucifer loopt zichtbaar te genieten.

Michaël kijkt en daar ziet hij bij De boekwinkel de Bijbel liggen. “Is dat ook jouw werk?”, vraagt hij.

Lucifer kijkt even achteloos om.” Jazeker. Dat is zo’n mooie uitgave dat die alleen in de kast staat. Zo hebben de mensen het idee dat ze een Bijbel hebben, maar ze lezen er nooit in. Ik zorg daarbij voor een overvloed aan reclamedrukwerk en pulpbladen, ik zorg voor een stortvloed aan TV- programma’s, ik zorg voor roddelbladen, dat leest veel lekkerder.”

Ze lopen door en komen langs een kerk.

- “Dat is ons werk”, zegt de engel Michaël, “dat deze kerken er staan, waar Gods lof wordt gezongen, waar uit de Bijbel wordt gelezen, waar kinderen worden gedoopt, waar de Eucharistie wordt gevierd”.

- “Ach wat ..., laat mij nog even doorwerken”, zegt Lucifer. “Over een paar jaar maak ik er een sporthal van. Gezondheid, status, dat zijn hun nieuwe goden. En dus ben ik hun nieuwe god”.

Ze passeren de scholen. “Zie je dat, zegt Michaël, St. Janslyceum, een katholieke school. En zie je de straatnamen hier; allemaal heiligennamen. Dat is ons werk, deze scholen en straten hebben namen van heiligen als inspiratiebron”.

- “Ach, laat me niet lachen”,  zegt Lucifer. “What’s in a name? Denk je dat de jongeren die heiligen nog kennen? Geef me nog tien jaar en die namen zijn verdwenen”.

Ze zien een oude vrouw met een scootmobiel.

- “Kijk”, zegt Michaël, “ dat is toch maar mooi bereikt, meer zelfstandigheid voor ouderen, zodat ze vitaal blijven en deel kunnen blijven uitmaken van de maatschappij. Allemaal uit mooie christelijke overwegingen. Mensen hebben zorg voor elkaar”.

- “Ach wat,” zegt Lucifer.” Dat waren eens allemaal broeders en nonnen. Toen kwamen de vrijwilligers, maar nu doen ze het voor het geld. Als ze ergens anders meer kunnen verdienen, moet je eens kijken of er nog iemand naar omkijkt”.

Het is Kerstavond. Ze komen bij de kathedraal. Ze kijken naar de kerststal, naar de beelden van het Kind Jezus, Maria en Jozef, en naar het ezeltje en naar de schaapjes. “Kijk, dat is mijn goede vriend Gabriël”, zegt Michaël trots. “Zie je die volle kerk, ouders, kinderen, grootouders, allemaal voor Jezus, Gods Zoon”.

- “Ach wat”, zegt duivel Lucifer, “dat is sentiment, dat heb ik op kunnen kloppen, zoete gevoelens, maar thuis is het eten en drinken en ruzie maken. De kracht is eruit, ze weten niets meer van Jezus, helemaal niets meer, ze vieren een onbekende en daar ga ik mee door. Straks is er alleen nog maar die hohoho-blatende kerstman. Dan is God pas echt verdwenen. Dat is mijn overwinning. Je ziet, ik heb meer succes dan jij”.

Ze moeten terug naar boven en verschijnen weer voor Gods troon.” Hoe is het met de mensheid?”, vraagt God, wat adviseren jullie Mij wat de mensheid betreft?“

- “Geef me nog tien jaar”, zegt Lucifer “en alles is van mij”.

- “Ik vraag geen tijd”, zegt Michaël, “ ik zie wat ik zie, de eeuwen door.  De wéreld is niet veranderd. Maar dankzij het Kind in de kribbe zijn er wel veel mènsen veranderd.  En dat gebeurt nog steeds”.

“Ik weet genoeg”, zegt God.

Soms, soms ben ik bang dat Jezus het niet haalt in deze wereld. Soms ben ik bang dat God zal zeggen: ‘Ik had beter moeten weten, mensen waarheid leren is waanzin. En mijn Kerk toevertrouwen aan mensen, dat is vragen om problemen’. En toch. Ik zie mensen die in Gods geest leven, ik zie mensen die in het voetspoor van Jezus gaan en licht verspreiden. Naast de brutalen en de schurken zijn zij er ook. Ze halen het nieuws niet, want ze zijn als verborgen zaad. Een kerstman, sneeuwman of elfje kan dit niet bewerkstelligen. Het Kind in de kribbe wel.

Kerk ondergraaft eigen autoriteit

Kerk ondergraaft eigen autoriteit

Is het legitiem om de paus te bekritiseren, zo werd mij onlangs gevraagd. Mij dunkt van wel. De paus is de belangrijkste leraar van de Kerk, en als hij verwarring creëert is het legitiem om je stem te laten horen, ook als je zelf niet helemaal voldoet aan hetgeen van een goed katholiek verwacht mag worden (God weet hoezeer dit bij mij het geval is). De paus roept overigens zelf regelmatig op tot dialoog in de Kerk. Hij heeft Onlangs zelf nog gezegd dat het geen zonde is als je de paus bekritiseert.

Ik heb de indruk dat de meeste katholieken niet in de gaten hebben wat er gaande is, namelijk een wijziging in leer omtrent de moraal zoals de Kerk die altijd geleerd heeft. Ik snap het wel, een paus die overkomt als een charismatisch leider, die kinderen over de bol aait, bezorgd is om het klimaat, af en toe grappige dingen zegt, och, weinig aan de hand. Toch? Maar tegelijk wil  diezelfde paus dat de kerkelijke moraal opschuiven in de richting van de Westerse maatstaven rondom seksualiteit zoals we die kennen sinds eind jaren ‘60. Een voorbeeld hiervan betreft het item van toegang tot de communie van gescheidenen die een nieuw civiel huwelijk zijn aangegaan zonder dat het kerkelijk huwelijk nietig is verklaard. Het middel daartoe is decentralisatie. Om dat te bewerkstelligen krijgen landen nu de kans om te experimenteren, zodat het mogelijk wordt dat de kerkelijke leer van land tot land kan verschillen, ja zelfs binnen de landsgrenzen kan verschillen. Wat in bisdom A reden is om de biechtstoel op te zoeken, kan in bisdom B geoorloofd zijn. We spreken hier over een crisis die geen precedent kent. De Kerk gaat zichzelf op deze manier tegenspreken en haar eigen autoriteit ondergraven.

In de kwestie Amoris Laetitia (communie mogelijk voor hertrouwd gescheidenen) worden niet alleen Traditie en Leergezag aangetast, maar - nog veel verder reikend - de woorden van Jezus zelf in het Nieuwe Testament! Dit is volstrekt zonder precedent. Jezus zegt inderdaad niets over het homohuwelijk en over hertrouwd gescheidenen, maar is volstrekt duidelijk als het gaat over de onontbindbaarheid van het huwelijk. Het laat geen enkele ruimte over voor interpretatie en zelfs voor zijn eigen leerlingen zijn het schokkende woorden. In het nietigheidsproces is de modus gevonden om aan de weerbarstige realiteit tegemoet te komen en tegelijkertijd het principe zoals door Jezus verwoord overeind te houden. Maar paus Franciscus gaat veel verder: als je geen nietigheidsverklaring kunt krijgen, is er onder omstandigheden toch een mogelijkheid om de Communie te mogen ontvangen. Dit terwijl Johannes Paulus II 25 jaar eerder het tegenovergestelde vaststelde. Dit kan men echt niet als een ontwikkeling van de kerkelijke leer aanmerken, maar als een ommezwaai. Hier is geen sprake van continuïteit van hetgeen Johannes Paulus en Benedictus leerden, maar van een breuk.

Sommigen zien hierin een continuïteit van Vaticanum II die verstoord werd door Johannes Paulus en Benedictus. Het is verwonderlijk dat juist zij die zich beroepen op Vaticanum II dit concilie niet hebben meegemaakt, en Johannes Paulus en Benedictus wèl. Het is niet verwonderlijk dat de jonge clerus die opgroeide ten tijde van laatstgenoemde pausen geheel in lijn met hen denken. Het verklaart dat de jonge clerus conservatief is en de oudere garde van nu progressief, terwijl het doorgaans andersom is.

Het is een vergissing te denken dat een pragmatische pastorale toenadering tot de seculiere seksuele moraal van het Westen de Kerk in staat zal stellen om tot nieuwe evangelisatie te komen.   Deze toenadering impliceert het verlaten van uitgesproken katholieke standpunten die de Kerk eeuwen heeft verkondigd te verlaten. De seculieren zullen het als een overwinning beschouwen en seculier blijven, en gelovigen zullen teleurgesteld afhaken. Het is een overgave aan de Westerse cultuur die gekenmerkt wordt door secularisme, relativisme en scepsis ten aanzien van de Bijbel en het bovennatuurlijke, een cultuur die geheel opgaat in het hier en nu. Daar waar vrijzinnigheid de overhand kreeg in christelijke kringen, leidde dat altijd tot geloofsafval en dramatische daling van kerkelijke praxis. Het is zonder meer merkwaardig dat zich progressief noemende katholieken geen onderscheid maken tussen katholieke hervorming een aanpassing aan seculiere samenleving. Dit laatste promoten zij als ‘vernieuwing’ met als motto ‘red de wereld’ in plaats van red de zielen.

Hoe zit het nu met die open dialoog waar paus Franciscus zo nadrukkelijk voor pleit. Dat valt eerlijk gezegd nogal tegen. Een ieder die voorzichtig zijn zorgen uit over de huidige ontwikkelingen wordt nogal gemakkelijk weggezet als Farizeeër en fundamentalistisch. Dat betekent meteen het einde van de discussie nog voordat deze begonnen is. Overigens zijn het juist de Farizeeërs die Jezus aanvielen op de huwelijkskwestie. Jezus’ reactie hierop was een nog steviger stellingname over de onontbindbaarheid van het huwelijk. De Farizeeërs probeerden de strikte wet van Jezus te ontwijken. Het zijn juist de voorstanders van de versoepeling die zich i.c. opstellen zoals de Farizeeërs destijds over deze kwestie om de strikte woorden van Jezus te ontwijken. Een paus mag richting geven aan synodes; daar is hij paus voor. Maar de retoriek van ‘luisteren’ en ‘open discussie’ wordt er niet geloofwaardiger op.

De verwarring blijft groot. Waar staat paus Franciscus nu. Enerzijds geheel in lijn met de Traditie. In Evangelii Gaudium zegt hij dat de Kerk aandringt op het bestaan van objectieve normen die voor iedereen gelden. In een vliegtuiginterview (28/7/2013) zegt hij: “Wie gescheiden is kan de Communie ontvangen, maar zij die een nieuwe huwelijksband zijn aangegaan niet”. In een ander interview (25/9/2014) zegt hij tegen Catholic News Agency zegt hij: “Iemand die een kerkelijk huwelijk is aangegaan, civiel gescheiden is en vervolgens een nieuw civiel huwelijk is aangegaan, kan niet naderen tot de sacramenten. Dit is vastgesteld door Jezus Christus en de paus kan dit niet veranderen”. Hoe dit te rijmen valt met Amoris Laetitia en synodaliteit met alle mogelijkheden tot experimenteren, weet niemand. Ik vrees dat het ook zo zal gaan met het postsynodale schrijven van de paus. Enerzijds zal de loftrompet gestoken worden op het celibaat. Anderzijds zullen er openingen gemaakt worden om het priesterschap open te stellen voor gehuwde mannen. Met de vrouwelijke diakens zal het niet veel anders gaan. Nee, het is geen opstapje naar het priesterschap voor vrouwen, maar ondertussen......

Het nieuwe boekverbranden

Het nieuwe Boekverbranden.

Een grote meerderheid is nog altijd voorstander van Zwarte Piet (het percentage is het afgelopen jaar zelfs iets gestegen). Het argument dat dit fenomeen racistisch zou zijn delen ze niet. Je kunt je natuurlijk de vraag stellen of de meerderheid geen rekening zou moeten houden met de minderheid. Ja, dat moet ze. Maar inmiddels is de vraag eerder andersom: moet de minderheid rekening houden met de meerderheid. Ik merk steeds vaker dat de minderheid dat op geen enkele manier wenst te doen. Zwarte Piet moet en zal uit het straatbeeld verdwijnen, ongeacht wat voorstanders er van vinden. De meerderheid vindt ook de genderdiscussie onzinnig. Toch moet en zal het er bij iedereen ingepompt worden - tot aan rekenboekjes op de basisschool toe - dat degenen die daar voorzichtig enkele vraagtekens bij zetten aanzetten tot haat. Het grote euvel van onze tijd: politieke correctheid. Argumenteren is onmogelijk omdat meteen de discriminatie- of racismekaart getrokken wordt.

Kijk eens naar Facebook en Twitter. Niemand heeft op ze gestemd en toch is hun macht groter dan gekozen volksvertegenwoordigers. Facebook bepaalt of je op dit medium reclame mag maken voor de ongeautoriseerde biografie over Ahmed Aboutaleb. Facebook heeft er de ban over uitgesproken. Einde discussie. Biografieën over Hitler zijn overigens niet problematisch voor Facebook.

Digitale media hebben de weg gebaand voor ongekende mogelijkheden om met elkaar te communiceren en om elkaar te informeren. Maar er is een keerzijde. Op 29 maart dit jaar ging de film “Unplanned” in Amerika in première. Het vertelt het waargebeurde verhaal van Abby Johnson die geconfronteerd wordt met de gang van zaken in een abortuskliniek van Planned Parenthood (zie een eerdere Paarse Peper). Ze schrikt zich dood als ze ziet dat van het ongeboren kind het hoofd van de romp wordt getrokken. Bijna alle grote televisiezenders weigeren de advertentie voor deze film uit te zenden. Twitter besloot de pagina van Unplanned af te sluiten op de dag dat de film in première ging. Zowel Abby Johnson als degene die haar personage in de film speelt (Ashley Bratcher) werden door Twitter geblokkeerd. Ook Google deed de film in de ban: reclame voor de film werd geblokkeerd. Facebook was in deze overigens een positieve uitzondering.

De MPAA (de Amerikaanse Kijkwijzer) gaf de film de classificatie “R”, hetgeen aanduidt dat iedereen onder de 17 jaar de film alleen mag bekijken onder begeleiding van een volwassene. Hiermee geeft de Amerikaanse filmorganisatie ongewild aan dat abortus met fors geweld gepaard gaat. Duidelijk is dat het hier om een politieke aanduiding gaat. Als abortus niet meer is dan het afdrijven van een klompje cellen - zoals zo vaak beweerd wordt - waarom mogen jongelui van 16 jaar deze film dan alleen maar onder toezicht van hun ouders of verzorgers bekijken?

Hier is simpelweg sprake van censuur. Christenen adviseren doorgaans hun kroost om niet naar films met een R-classificatie te gaan vanwege naakt- en geweldscènes of anderszins verontrustende beelden. Maar op deze manier kun je dus ook al niet meer afgaan op de classificatie vanwege een politiek correct besluit om deze aanduiding aan een film te geven. De MPAA en de sociale media zijn de boekverbranders van onze tijd. Ze roepen zichzelf uit tot officier van Justitie en rechter en alles wat niet met hun oordeel strookt wordt ausradiert. Filmproducent Chuck Konzelman verwoordde het aldus: “They don’t suppress hatespeech, they suppress every speech they hate”. Het is natuurlijk bizar dat een vijftienjarig meisje zonder medeweten van haar ouders haar kind kan laten doden, maar dat datzelfde meisje niet naar een film over abortus mag gaan kijken buiten aanwezigheid van haar ouders.

Als er in een abattoir misstanden aan het licht gebracht worden door middel van geheime cameraopnamen, is iedereen ontzet over de beelden en blij dat het naar buiten gekomen is zoadat er aan de misstanden een einde kan komen. Als door middel van geheime cameraopnamen en geluidsfragmenten in een abortuskliniek aan het licht gebracht wordt hoe gruwelijk een kind aan zijn levenseinde komt, worden de beelden verboden en krijgt de journalist een hoge boete voor de negatieve reclame voor de kliniek. Deze week kreeg David Daleiden van de rechter te horen dat hij meer dan twee miljoen dollar aan schadevergoeding moet betalen aan Planned Parenthood, omdat hij aan het licht had gebracht dat de lichaamsdelen van geaborteerde baby’s door Planned Parenthood verkocht worden aan de farmaceutische industrie. Van nog levende baby’s wel te verstaan. Niet alleen Facebook, Google en Twitter, maar ook de officiële rechterlijke instanties laten zich leiden door politieke correctheid. Hoe is het eigenlijk met George Pell? En met het Vaticaan?

Het gidsland dat op sterven na dood is

Het gidsland dat op sterven na dood is.

In de middeleeuwen dwaalden mensen met hun mening dat het heiligschennis is wanneer een priester huwt. Toen kwam Luther....en hij huwde. Nu zijn we zover gekomen dat men het als heiligschennis beschouwt wanneer een priester niet huwt. 'Men kan toch geen goed priester zijn als men niet getrouwd is'. 'De mensen zullen iemand niet echt als zielzorger accepteren, enzovoort, als hij niet getrouwd is'. Klaarblijkelijk zegt men dat in dezelfde zin als waarin men van een dokter zegt dat 'de familie' het liefst een getrouwde man als dokter heeft. Zij zijn namelijk bang dat een vrijgezel een liederlijk mens is.

In de middeleeuwen correspondeerde het ongehuwd zijn dus met heiligheid. Nu is het ongehuwd zijn een reden om als liederlijk persoon te worden beschouwd, als iemand bij wie vrouw en dochter niet veilig zijn.

In de middeleeuwen had met het meest vertrouwen in een ongehuwde. Men meende in zijn ongehuwde staat een garantie te hebben. Dat is een redenering van de geest. Nu heeft men het meeste vertrouwen in een gehuwde. Dat is een redenering van het vlees.

Nee, bovenstaand is geen tekst van mij, maar van Sören Kierkegaard (X, 1 A 440). Ook hij leefde in een tijd (1833-1855) waarin alles opnieuw werd doordacht. Er blijkt wederom weinig nieuws onder de zon. In het slotdocument van de Amazonesynode wordt gepleit om viri probati - gehuwde mannen - tot het priesterambt toe te laten. En om vrouwen tot het diakenambt toe te laten. Kom eens een kijkje nemen in Nederland, waar dit soort zaken al lang praktijk zijn. Ik leef in een land waarin getrouwde mannen zich aan het altaar wagen, zich 'pastor' laten noemen en voorgaan in 'vieringen' waarbij de gemiddelde kerkganger het onderscheid met een H.Mis ontgaat. Natuurlijk hebben zij geen wijding ontvangen, natuurlijk hebben zij geen zending om op zondag 'voor te gaan', maar ondertussen hullen zij zich in liturgische gewaden die zich maar nauwelijks onderscheiden van priester- en diakengewaden. Ik leef in een land waarin vrouwen zich aan het altaar gewagen, zich 'pastor' laten noemen, liturgische kleding dragen die een wijding suggereren en de verkondiging voor hun rekening nemen,  en die verontwaardigd reageren als men hen tot de lekenstand rekent. Ik leef in een land waarin carnavalsmissen worden gevierd waarin polonaises worden gehouden, liederlijke liederen worden aangeheven en heel het kerkvolk dat geen enkel benul heeft van het sacrament de Heilige Communie opeist. Ik leef in een land waarin men meent dat de Kerk inmiddels ook het homohuwelijk erkent, omdat dergelijke 'huwelijksvieringen' gewoon plaatsvinden zonder dat er echt tegen opgetreden wordt. Ik leef in een land waar opstand uitbreekt als je ouders vertelt dat je hun kinderen ter voorbereiding op de Eerste H.Communie ook kennis laat maken met het sacrament van de biecht. Ik leef in een land dat zichzelf een gidsland acht. Ik leef in een land waarin men Vaticanum II niet zag als een poging om nieuwe wegen tot evangeliseren van de wereld te zoeken, maar om de Kerk te seculariseren. Dat is goed gelukt. Het resultaat?  De Kerk in Nederland is op sterven na dood. Nederland is inmiddels het meest geseculariseerde land ter wereld. Wat bezielt in Godsnaam de synodevaders om dit voorbeeld na te volgen?

Ik laat graag Kierkegaard nogmaals aan het woord.

"Het Nieuwe Testament als richtsnoer voor de christen is een soort historische merkwaardigheid geworden, zoiets als een reisgids voor een bepaald land waar intussen alles volkomen veranderd is. Een dergelijk boek kan voor reizigers in dat land geen enkel nut meer hebben. Terwijl men in een gemoedelijk café zit en een sigaartje rookt, leest men in de reisgids: 'Hier bevinden zich roversbenden die reizigers aanvallen en mishandelen hun toevlucht'. Maar er is geen roversbende meer, maar een gezellig café'. Het Nieuwe Testament is echter in onveranderlijke mate nog steeds het handboek voor christenen die het in deze wereld nog steeds zo zal vergaan als geschreven staat in het Nieuwe Testament. Men moet zich niet van de wijs laten brengen door lieden die andere ervaringen hebben met diezelfde wereld, lieden met boevenstreken in deze wereld met haar boevenstreken. Wat in deze wereld in grote mate voorkomt, namelijk geleuter, jammerlijkheid, middelmatigheid, enzovoort, enzovoort, komt in het Nieuwe Testament eigenlijk niet aan de orde. Aan geklets, kleinzieligheid en middelmatigheid gaat het radicaal voorbij".

11-11-2019

Pachamama

Pachamama

bijdrage van pastoor Mennen op fortesinfide.nl 

Naar aanleiding van de Amazonesynode zegt Mgr. de Korte in het KN dat er twee benaderingswijzen zijn: “Binnen de Kerk is er een synthetische lijn en een anti-synthetische lijn. Bij de synthetische lijn probeert men de waarheid, de goedheid en de schoonheid van de andere cultuur te integreren in de expressie van het geloof. Bij de anti-synthetische lijn wordt dat juist afgewezen.” Dan wordt er verder gezegd dat de Korte zelf van de  synthetische lijn is en zijn hulpbisschop van de anti-synthetische lijn.

Dit lijkt me, eerlijk gezegd, baarlijke nonsens. Het is helemaal niet zo simpel. De katholieke Kerk heeft bij de missionering altijd geprobeerd het ware, het goede en het schone van een te missioneren cultuur te integreren. Zo is in het begin al het christendom verbonden met Grieks-Romeinse beschaving en zo werd Kerk draagster van de unieke christelijke Westerse cultuur. Daarbij heeft de Kerk alle mooie dingen van de Grieks-Romeinse cultuur overgenomen: beeldende kunst, architectuur en grote filosofen zoals Plato en Aristoteles en die gekerstend maar tegelijk ook radicaal alle heidense elementen die niet met het christelijk geloof overeenkomen, afgewezen: zoals de ondergeschiktheid van de vrouw, abortus, kindermoord, liederlijke toneelspelen en bloederige gladiatorengevechten. De tempels werden langzamerhand omgevormd tot kerken maar niemand haalde het in zijn hoofd eerbied te hebben en te betuigen voor de Romeinse afgoden. Integendeel de eerste christenen stierven nog liever dan dat te doen. Heel de geschiedenis door hebben missionarissen van de bestaande cultuur opgenomen wat bij het evangelie paste en afgewezen wat ermee in strijd was. Dit is de echte synthetische lijn waartegen niemand in de Kerk bezwaar zal hebben, ook Mgr. Mutsaerts niet.

Voor het eerst in heel de kerkgeschiedenis wijkt nu het centrale gezag in de Kerk van deze synthetische benadering (normale inculturatie) af en verkondigt syncretistische (willekeurige vermenging van echt heidense elementen met christelijke) opvattingen. Het is niet zo dat een of andere verwarde bisschop of zomaar een overjarige bevrijdingstheoloog wat rare dingen op de Amazonesynode hebben gezegd, nee, het door de paus goedgekeurde werkdocument van de synode bevat allerlei syncretistische elementen: het begrip Moeder Aarde komt er al in voor; de Amazone wordt naast de Bijbel een vindplaats van theologie genoemd; we moeten meer oog krijgen voor het ecologisch belang van de Amazoonse geestenverering. Dit moet volgens het synodedocument en veel synodevaders opgenomen worden in het katholieke Amazoonse geloof. En dat ik hiermee geen onzin beweer, wordt bewezen in het hele Pachamama-gebeuren, waarbij onder het toeziend en goedkeurend oog van de paus (in 2000 jaar nog nooit vertoond) zich heidense rituelen afspelen in Vaticaanse tuinen rond godin Pachamama. Deze afgodische dame werd later plechtig in een processie met de paus de St.-Pieter ingedragen en ze kreeg een plaats in de synode-aula. Hoort dit bij de synthetische visie van Mgr. de Korte? Dat zal wel, want alleen daartegen richten zich de opmerkingen van zijn hulpbisschop, die volgens het KN anti-synthetisch is.

De godin in de St.-Pieter, foto (c) lifesitenews, Vatican News / video screen grab

Het gaat in deze hele kwestie niet over synthetisch of anti-synthetisch ofwel modern of ouderwets. Daar kunnen we discussie over voeren maar daar kunnen we allemaal wel mee leven. Het gaat hier om het katholieke geloof zelf. Op het hoogste niveau van de Kerk wordt er afgeweken van het katholieke geloof zelf. Voor dat op belangrijke punten afwijken van de  katholieke leer hebben wij in de Kerk een duidelijk woord: heresie of ketterij. Dat is een van de belangrijkste zonden tegen de Kerk. Het gezag in de Kerk is geroepen hiertegen op te treden zoals alle pausen en concilies in het verleden van de Kerk gedaan hebben. De huidige paus en “zijn” synodes doen dat niet. Ze bedrijven of bevorderen minstens bepaalde ketterijen, mede ook door bewust onduidelijke taalgebruik of het ventileren van tegengestelde meningen. Het Pachamama-gebeuren gaat verder dan ketterij: het is apostasie (geloofsafval) door in te stemmen met het aanbidden van afgoden wat op radicale wijze ingaat tegen het eerste gebod van de decaloog.

De bisschop zegt in het KN dat hij mij teruggefloten heeft omdat ik de paus een ketter noemde. Nou met dat terugfluiten valt het nogal mee: op een kapittelvergadering heeft hij mij gezegd, dat een dergelijke beschuldiging echt niet kon, en een einde maakte aan iedere dialoog. Nou weet ik niet welke “dialoog” men met ketters zou moeten voeren. Geconfronteerd met de constante leer van de Kerk kunnen ze instemmen of afwijzen. Als ze instemmen met de leer, is er niets aan de hand. Doen ze dat niet, dan zijn ze ketters. Bovendien heb ik in heel zijn pontificaat nog nergens gezien dat de paus tot een dialoog bereid is. De dubia-kardinalen wachten nog steeds…..

Het gaat trouwens steeds verder. De rol van de paus in het Pachamama-gebeuren zou mij ertoe kunnen verleiden een nog ernstiger kwalificatie dan “ketter” aan de paus te geven. Ik zal dat nu niet doen maar iedereen mag zijn eigen eerlijke conclusies trekken.

5 november 2019

Doos van pandora

Doos van Pandora

Als je de dagelijkse persconferenties volgt van de Amazone-synode, hoor je telkenmale hetzelfde riedeltje: nieuwe wegen, luisteren naar de inheemse bevolking, klimaatverandering en Moeder aarde. Het lijkt erop dat de fundamentele problemen maar niet genoemd willen worden. Deze synode lijkt wat dat betreft sterk op de Jongerensynode (oktober 2018).

.

Is er een priestertekort in het Amazonegebied? Ja, dat is er. Maar dat is in heel veel gebieden het geval (Afrika, China, Midden-Oosten). Maar dat is niet de eigenlijke kwestie. Ondertussen worden dagelijks de mantra’s herhaald en ontbreekt het katholieke vocabulaire bijna geheel. De bisschoppen en kardinalen discussiëren over het milieu, de stijging van de zeespiegel, en dat we toch maar vooral moeten luisteren. Ze praten als politici: dezelfde slogans, dezelfde goedkope retoriek. Vreemd dat bij een synode dit soort zaken onderwerp van gesprek zijn. Het is niet de specialiteit van de Kerk, het is onze corebusiness niet en ons perspectief niet. We willen kennelijk relevant zijn, hetgeen ten koste gaat van onze identiteit. Die kun je nergens uit het gebruikte lexicon, jargon en vocabulaire opmaken. Af en toe lijkt het alsof je naar de TV Kantine zit te kijken. Bestond ons vocabulaire ooit uit woorden zoals onze Moeder de Kerk, het vuur van de hel en de deugden, nu gaat het over Moeder Aarde, Amazonebranden en ecologie. De standpunten verschillen in niets van politieke partijen en actiegroepen.

.

En nog zoiets: missionarissen worden ineens afgeschilderd als imperialisten die hun waarden hebben opgedrongen aan de inheemse volken. Hebben deze missionarissen dan niets betekend voor de inheemse volken? Ze hebben hun leven geriskeerd om het evangelie te verkondigen. Hoeveel martelaren zijn er wel niet. Ze gingen de jungle in om gevolg te geven aan de opdracht van Jezus om het evangelie te verkondigen tot aan de uiteinden van de wereld. De missionarissen beseften maar al te goed dat ze allereerst in de fysieke noden van de Amazonebevolking moesten voorzien. Ze hebben armoede bestreden, ziekenhuizen gebouwd, scholen gebouwd. Deze houding leidde ertoe dat de mensen nieuwsgierig werden naar wat zij nu eigenlijk te melden hadden. Deze missionarissen wisten dat God niet spreekt door bomen (sommige synodedeelnemers laten een ander geluid horen), en dat kinderen offeren iets afschuwelijks is. Ze wezen de inheemse bewoners een weg uit de duisternis en angst, en boden hen de toegang tot de sacramenten. En  dan nu suggereren dat missionarissen niet bekommerd waren om het welzijn van de mensen, maar gedreven werden door imperialistische motieven en eigenbelang, is werkelijk bizar. Net zo bizar is dat we nu ineens het licht hebben gezien en beseffen dat het heel ergens anders over gaat: Moeder Aarde, opwarming van de aarde, CO2.

.

Dit alles heeft niets te maken met compassie voor inheemse stammen. Het wordt steeds duidelijker dat de Amazonesynode wordt misbruikt om een verborgen agenda door te drukken. Het celibaat zou onbegrijpelijk zijn voor inheemse mannen en om die reden introduceren we het gehuwd priesterschap. Vreemd, immers al meer dan duizend jaar hebben mensen van alle tijden, rassen en culturen het celibaat geaccepteerd, en de Amazonevolken zouden dit niet kunnen bevatten? Zijn ze daar te dom voor? Is dat wat gesuggereerd wordt? Wat is dit voor een raar soort discriminatie? Uiteraard wordt meteen ook maar een pleidooi gehouden om het priesterschap ook open te stellen voor vrouwen. En dat allemaal om de mensen maar meer gelegenheid te geven om aan de eucharistie deel te nemen. Is dat zo? Hoe zit het dan met Japan waar men 250 jaar geen priester gezien had en geen H.Mis kon vieren. Na 250 jaar was men verbaasd over de vitaliteit van de Japanse christenen. De catechisten hadden daar voortreffelijk werk verricht. Niemand die op het idee kwam om gehuwde mannen of vrouwen tot het priesterambt toe te laten. Het zijn dan ook niet de katholieken uit het Amazonegebied die hier om vragen, maar westerse kardinalen en bisschoppen. Waarom doen die trouwens alsof de mensen in de Amazone allemaal in de jungle wonen en bomen aanbidden. Tachtig (80!) procent van de inheemse bevolking woont in grote steden, net als u en ik. En net als u en ik dragen ze spijkerbroeken en T-shirts en geen grasrokjes.

.

Als je hart echt uitgaan naar de Amazone vertel je de waarheid, namelijk dat je gered wordt door Jezus Christus. Om die reden verkondig je onversneden het evangelie. De oproep tot bekering en daaraan gekoppeld de aanzegging van vergeving, is dat niet de samenvatting van heel de Bijbel. Maar het woord ‘zonde’ is over niemands lippen gekomen; vergeving en barmhartigheid derhalve ook niet. Ja, één keer ging het erover: zonde tegen Moeder Aarde. Het milieu wordt belangrijker geacht. Het sluit prima aan bij de kernbegrippen van de nieuwe theologie: integrale ecologie, diversiteit, synodaliteit, bruggen bouwen, global warming, nieuwe wegen, verandering en dat soort geneuzel. Deze synode is werkelijk de meest politiek correcte bijeenkomst aller tijden. Het valt mee dat Greta Thurnberg nog niet tot kardinaal is gekozen. Is er nog iemand bekommerd om het redden van zielen? Is dat niet de reden dat Christus de kruisdood heeft ondergaan?

.

Als sacramenten, zonde, rechtvaardiging en hel niet meer relevant zijn, waarom zou je dan überhaupt nog een synode houden. Als de kerk er kennelijk 2000 jaar naast gezeten heeft – die indruk wordt namelijk gewekt – waarom zouden überhaupt nog naar de standpunten van de Kerk luisteren over ecologie of wat dan ook. Wat denkt de Kerk trouwens te gaan doen aan de stijging van de zeespiegel en de co2 uitstoot. Vrouwen tot priester wijden helpt daar volgens mij niet echt tegen. Het blijkt maar weer eens dat het een niets met het ander te maken heeft, maar kost wat kost doorgevoerd moet en zal worden. Overigens toen in de tijd van Noach de waterspiegel steeg, pakte dat niet zo slecht uit.

.

Iedereen weet dat de opwarming van de aarde niet het echte probleem is van het Amazonegebied, maar – als we het dan toch niet over Jezus mogen hebben – drugs en daaraan gerelateerd de drugsbendes, de drugsoorlogen, de ontelbare drugsslachtoffers. Waarom luisteren we niet naar drugsslachtoffers en drugsverslaafden. Dat is een veel groter probleem. In Zuid Amerika zijn naar schatting zes miljoen kinderen het slachtoffer van abortus. Ook dit is een veel groter probleem dan opwarming van de aarde. Zou een synode over dit probleem niet veel meer op zijn plaats zijn.

.

Tot slot de persconferentie afgelopen vrijdag (18/10). Zuster Daniela Adriana Cannavina verklaarde dat de komst van vrouwelijke diakens waarschijnlijk een van de resultaten van de synode zal zijn. Vervolgens verklaarde aartsbisschop Rino Fisichella dat bij de nieuwe evangelisatie heidense inbreng verwacht mag worden, zodat “de inheemse mensen hun geloof tot uitdrukking kunnen brengen overeenkomstig hun gewoonten en de Kerk aldus een Amazone-gezicht krijgt”. En als klap op de vuurpijl werd ook de introductie van een nieuwe ritus aangekondigd: de Amazone-ritus. Waarvan heidense elementen dus een onderdeel uitmaken. Kortom, de Doos van Pandora staat wijd open. Dat blijkt wel uit de woorden van bisschop Mario Antonio da Silva dat we, o ja dat is waar ook, priesters nodig hebben, dus (dus?!?) zullen we kijken naar de mogelijkheid van getrouwde priesters, om er fijntjes aan toe te voegen dat deze synode niet beschouwd dient te worden als een synode beperkt tot het Amazone gebied, maar consequenties wereldwijd heeft.

De slotwoorden van da Silva vatten het mooi samen. Hij beschouwt de synode ““an opportunity to get in touch with life, forests, water, animals, minerals, but especially communities that are filled with wisdom” (quote van Vaticaanse website). Zelfs Luther en Calvijn zouden in shock zijn van deze onzin. Want dat is het. En de paus kijkt toe….

21-10-2019 

Amazonesynode

Amazonesynode

Als je het Werkdocument van de zogeheten Amazonesynode leest, lijkt het wel dat het de bedoeling is dat de synode uitdraait op een nieuwe religie. Een soort eco-socialisme, een amalgaam van ecologie, klimaatverandering, oecumene, viri probati, wijding van vrouwen en, oh ja, een enkele keer een vermelding van Jezus, maar dan niet als Zoon van God, Verlosser, maar Jezus de filosoof, revolutionair en hippie. Jezus krijgt zijn plaatsje in het Pantheon, als een van de velen. De bisschoppensynode voor het Pan-Amazonegebied vindt merkwaardigerwijs niet plaats in het Amazonegebied, maar in Rome. Eveneens merkwaardig is dat talloze bisschoppen en kardinalen - allen van een en dezelfde signatuur - van buiten het Amazonegebied uitgenodigd zijn. En dan is er nog iets aparts: je vindt er tal van seculiere doelstellingen in. Integrale ecologie is er een van.

Het Werkdocument omarmt pantheïsme (hetgeen de Kerk altijd afgewezen heeft) en erkent heidens bijgeloof als bron van openbaring (alternatieve wegen die leiden tot verlossing; daarmee zeg je impliciet dat het verlossingswerk van Christus niet uniek is; Hij is gewoon één van de velen). Al bij al ontdoet het document - goedgekeurd door Franciscus - de Kerk van haar identiteit zoals zij die altijd verstaan heeft. Het gaat met geen woord over het verlossingswerk van Jezus, over bekering, misoffer of sacraliteit. Het omarmen van bomen wordt hoger aangeslagen.

De paus heeft onlangs nog eens opgemerkt met iedereen in debat te willen gaan. Behalve als je Burke heet, of Müller. Burke en Brandmüller wachten nog steeds op antwoord op enkele eenvoudige vragen (de zogeheten ‘dubia’). Het wonderlijke is dat zelfs de media geen kritiek op de paus dulden. Burke c.s. worden door de pers verketterd. Dat is buitengewoon verwonderlijk als je weet dat diezelfde media kritiek op Johannes Paulus II en Benedictus een vanzelfsprekende zaak vonden. Een ieder echter die kritiek heeft op paus Franciscus wordt weggezet als onderdeel van een complot om de paus weg te krijgen, terwijl ze alleen maar enkele vragen hebben gesteld. Je zou zeggen, geef gewoon antwoord, dan ben je er vanaf. Op vragen van journalisten over de verklaring van aartsbisschop Vigano antwoordde de paus dat ze dat maar lekker zelf uit moesten zoeken. En kritiek uit Amerika beschouwt hij als een eer. Een schisma vreest hij ook al niet, zo vertelde hij journalisten op de terugvlucht van Afrika naar Rome. Als het daar op uitdraait, het zij zo. Ik vrees een schisma wèl. Dat is werkelijk het slechtste dat de Kerk kan overkomen. Op de terugvlucht van Mauritius voegde de paus er nog aan toe dat kritiek heilzaam is. Vervolgens merkte hij op “dat niet alleen Amerikanen kritiek op mij hebben, maar ook binnen de curie zijn er kritikasters”. Waarom nodigde de paus de vier kardinalen van de ‘dubia’ niet gewoon uit om er eens over te praten. Dan was hij geloofwaardiger overkomen als bruggenbouwer (pontifex) en zou hij heel wat verwarring hebben kunnen voorkomen. De paus kiest er echter voor om hen tegenover de pers weg te zetten als rigide moralisten en afgegleden ideologen.

Tot slot nog dit. Hoe vaak hoor ik niet dat het allemaal een kwestie is van barmhartigheid. Ik geloof ze niet. Het is valse barmhartigheid. Men wil het celibaat niet liberaliseren om het priesterschap te heiligen, maar om een regel opzij te zetten die om heiligheid vraagt. Ze willen de leer over homoseksualiteit niet veranderen omdat ze barmhartig willen zijn tegenover de zware last van de zonde, maar om te zeggen dat zonde geen zonde meer is. Ze willen seks buiten het huwelijk niet toelaten omdat ze positief ingesteld zijn aangaande seksualiteit, maar omdat ze het huwelijk (m+v) niet als het enige door God erkende huwelijksverbond willen erkennen. Wees eens eerlijk en houd op met verborgen agenda’s.

Update 14 september

Catechismus voor atheïsten

'Paradoxaal en tot logisch'.

Kijk bij de knop 'catechismus voor atheïsten'.

Tip voor Pia Dijkstra

Tip voor Pia Dijkstra

“Een garantie geef je op stofzuigers” antwoordde Pia Dijkstra (D’66) toen haar gevraagd werd of mensen met het syndroom van Down zouden begrijpen wat haar Orgaandonatiewet voor hen zou betekenen. Oei. Gênant momentje voor drammer Dijkstra. Inmiddels dramt ze vrolijk verder met het promoten van de doodscultuur. Nu moet er weer een wet door de kamer gejast worden die mensen met een doodsverlangen recht geeft op hulp bij zelfmoord. Dat minister de Jonge begin 2020 eerst eens een uitgebreid onderzoek wil afwachten, beschouw zij als chantage.

Maar het kan ook anders. Er is goed nieuws vanuit Hollywood: The Peanuts Butter Falcon. Een aanrader, deze film: goed acteerwerk, het raakt je, grappig, prachtige montage en een prima soundtrack. Het verhaal speelt zich af in het kustgebied van North Carolina waar hard werkende vissers een boterham proberen te verdienen. En er is iets bijzonders aan de hand. Ik heb nog nooit een grote Hollywoodproduktie gezien met in de hoofdrol een acteur met het Down syndroom. Ik zie - nu ik er bij nadenk - überhaupt weinig dergelijke acteurs. There Is Something About Mary is de uitzondering die de regel bevestigt. Maar dit is wel de nodig jaren geleden.

De reden hiervoor is een trieste. Terwijl onze samenleving meer en meer begrip toont voor seksuele minderheden, kijkt het de andere kant op als er een gehandicapt kind in beeld komt. Hoe gek het ook klinkt, het heeft iets met elkaar te maken. De seksuele revolutie had tot doel plezier los te koppelen van consequenties, en rechten van verantwoordelijkheden. Zeg maar de roekeloze ethiek van een heidense puber. Wat dan natuurlijk helemaal lastig is voor een volwassene, is een gehandicapte baby. In Amerika heeft men dat eens onderzoekt. Het resultaat laat zich raden: 67% van alle zwangerschappen waarbij prenataal onderzoek uitwijst dat het kind het Down Syndroom heeft eindigt in een abortus.

Deze bizarre discriminatie van deze mensen waart door de gehele westerse wereld. IJsland meldt trots dat deze mensen niet meer in hun land voorkomen. Denemarken - de Denen hebben op heldhaftige wijze 95 procent van de Joodse Denen gered in de Tweede Wereldoorlog - meldt eveneens met trots dat 98% van de ongeboren kinderen met Down zijn geaborteerd. Daarmee zeg je tevens dat de 2% die ontsnapt zijn aan de abortuskliniek er eigenlijk niet hadden moeten zijn; welkom in Denemarken. Italië, Duitsland, Frankrijk, Zwitserland, Engeland, België en Nederland vertonen allen percentages boven de 90%. Hitler had van dergelijke getallen alleen maar kunnen dromen. Dat de cijfers in de VS iets minder tragisch zijn heeft er wellicht mee te maken dat de Pro Life beweging daar sterker is.

Terug naar de film. The Peanut Butter Falcon vertelt het verhaal van Zack, een twintigjarige jongeman met het Down Syndroom. Zack heeft er geen weet van wie zijn ouders zijn, en de overheid weet niet goed raad met hem. Uiteindelijk plaatsen ze hem in een bejaardentehuis. Daar verveel Zack zich te barsten en beraamt een ontsnapping. Op tv heeft hij naar professioneel worstelen gekeken, en het is nu zijn droom zelf een professioneel worstelaar te worden. Zijn sociaal werkster Eleanor heeft het goed met Zack voor, maar is ervan overtuigd dat Zack niet zelfstandig kan leven. Zack ontsnapt inderdaad en belandt bij een zekere Tyler. Vanaf dit moment ontspint zich een echte Buddy-movie.

Lang verhaal kort, Zack test zijn grenzen, vindt zijn kracht, en komt op voor zichzelf en zijn recht om zijn droom na te jagen als worstelaar. Peanut Butter Falcon herinnert ons er op een goedmoedige manier aan dat mensen met beperkingen volwaardige mensen zijn, met een menselijk hart en menselijke geest, met ambities en beperkingen. Ze zijn onze buddy's.

De films van Sidney Poitier hebben flink bijgedragen aan de emancipatie van de zwarte Amerikanen. Ik hoop dat Zack Gottsagen nog een lange carrière voor de boeg heeft die hetzelfde resultaat tot gevolg heeft. Misschien wil Pia Dijkstra even tijd vrijmaken voor deze film. (4 september)

Unplanned

Unplanned

In  diverse Staten van Amerika – waaronder New York - is het sinds dit jaar toegestaan een kind dat per ongeluk een abortus (tot negen maanden toe) op wonderbare wijze overleeft op de ziekenhuistafel te laten liggen totdat het doodgaat. Het is een van de implicaties van wat men “pro-choise” noemt: de moeder heeft de keuze: laat ik het kind leven, of laat ik het “termineren”. Kiest ze er voor haar kind te laten leven, dan heeft het kind terstond alle rechten die opgenomen zijn in de Verklaring van de Rechten van de Mens; kiest ze voor ‘terminatie’, dan mag datzelfde kind in de afvalcontainer van het ziekenhuis gedeponeerd worden nadat het gestopt is met ademen. Dat krijg je als objectiviteit niet meer bestaat en alles afhankelijk wordt gemaakt van subjectieve motieven. Mijn devies luidt: voordat je begint te redeneren, kijk gewoon eerst even wat er aan de hand is. We hebben het hier gewoon over een levend ter wereld gekomen kind. Niet over een feministisch item.

De film Unplanned (2019) is een onverwacht groot succes in Amerika en de première in Nederland is aanstaande. Unplanned vertelt het waar gebeurde verhaal van Abby Johnson, de directeur van een Amerikaanse abortuskliniek. Zij wist exact hoe een abortus technisch gezien in zijn werk ging, maar was nog nooit daadwerkelijk van een abortus getuige geweest. Tot die ene dag. Ze zag op het beeldscherm een baby in rust in de baarmoeder, totdat de arts ingreep. Tot haar ontzetting zag ze hoe een armpje afgerukt werd en hoe dat armpje even later bloedig in een katheter tevoorschijn kwam.  Ze zag dat het zwaargewonde kind vervolgens pogingen deed het instrumentarium van zich weg te houden, totdat een been werd afgerukt, vervolgens nog een arm en tenslotte het hoofd. Tot slot werd het restant van het kind in de katheter gezogen. Abby Johnson begon spontaan over te geven.

Je kunt argumenteren over abortus wat je wilt, je kunt er een baas-in-eigen-buik-verhaal van maken, een armoedethema, een keuze of wat dan ook, maar wat Abby ZAG was dat er een einde gemaakt werd aan het leven van een kind. Als je observeert voordat je redeneert, kom je tot andere inzichten. Ik hoop dat Unplanned hetzelfde effect tot gevolg zal hebben als destijds De Hut van Oom Tom van Harriet Beecher Stowe. De invloed van Stowe op de afschaffing van slavernij was groot. Ook toen waren er talloze mensen die meenden goede redenen te hebben die slavernij zouden rechtvaardigen. Zij kwamen tot andere inzichten, niet op grond van argumentatie, maar door Stowe’s boek dat de concrete realiteit van de slavernij in Oom Toms Hut liet zien.  (27 augustus 2019)

--------------------------------------

Update 24 augustus

Catechismus voor atheïsten

'Bloemkool is een zegen'.

Kijk bij de knop 'catechismus voor atheïsten'.

Slimme Hans

Slimme Hans

Denken – aldus een aloud gezegde - moet je aan een paarden overlaten, die hebben immers een groter hoofd. Rond het jaar 1900 ondernam de excentrieke voormalige gymnasiumdocent Wilhelm von Osten een poging de cognitieve vaardigheden van paarden aan te tonen. Hij voerde een paard op dat hij Slimme Hans noemde (Kluger Hans). Dit paard leek in staat rekensommen op te lossen. Hans beantwoordde de vragen door met zijn hoef te stampen, door met zijn hoofd te schudden of te knikken. Iedereen was dolenthousiast over dit experiment. Maar dit duurde niet lang. Psycholoog Oscar Pfungst onderzocht het vermeende wonderpaard en kwam tot de conclusie dat de zogenaamde vaardigheden van Hans niet een kwestie van rekenen was, maar eerder een reactie op de verwachtingen van de vragensteller.

Sociaalwetenschappelijk onderzoek heeft vastgesteld dat een dergelijk Slimme-Hans-Effect ook bij mensen voorkomt. De natuurlijke behoefte aan sociale acceptatie brengt mensen ertoe antwoorden te geven die beantwoorden aan de verwachtingen van de vragensteller. Een fenomeen dat hiermee verwantschap vertoont is zelfcensuur: mensen neigen ertoe meningen die (terecht of ten onrechte) onpopulair zijn voor zich te houden. Dit relatief recente fenomeen heeft een zichzelf versterkend spiraaleffect. Hoe minder een bepaalde mening in het publieke discours geventileerd wordt, des te minder wagen mensen zich eraan deze mening te uiten. Op deze manier belanden bepaalde ingenomen posities in het verdachtenbankje, worden als vanzelf maatschappelijk ongewenst en verdwijnt tenslotte uit het discours. En anders filtert Facebook je er wel uit. Je kunt de onderwerpen zelf wel bedenken.

Gelukkig is er altijd nog wel ergens een Gallisch dorpje waar de bewoners zich daar niks van aantrekken. Deze katholieke reservaten – of beter gezegd oasen – zijn er gelukkig ook nog. Zij tappen graag uit een ander vaatje.  Onlangs verschenen er twee boeken afkomstig uit deze oase.

Allereerst zijn daar Mike Aquilina en James L. Papandrea. In hun boek How Christianity Saved Civilisation….And Must Do That Again laten zij zien dat het culturele en morele verval ten tijde van het Oude Rome veel gelijkenissen vertoont met onze tijd. De auteurs zijn van mening dat de Kerk ook vandaag de dag de wereld opnieuw kan veranderen, zoals zij dat destijds ook deed. Boeiende lectuur.

Rémi Brague schildert in Curing Mad Truths; Medieval wisdom fort he Modern Age hoe traditionele waarheden en deugden in onze tijd van hun oorspronkelijke zin en context zijn beroofd en in hun tegendeel zijn ontaard.. Volgens Brague is het een feit dat dat wereld leeft van katholiek kapitaal; zij leeft van waarheden die uit de schatkamer van het christendom afkomstig zijn. Maar dan totaal van haar oorspronkelijke betekenis ontdaan. Als voorbeeld reikt Brague ons het begrip ‘vrijheid’ aan. De moderne mens verstaat onder vrijheid doen en laten wat men wil, hetgeen volgens de auteur juist tot verslaving leidt. Vrijheid betekende oorspronkelijk kiezen voor het goede. Dat is wat tot echte vrijheid leidt. Ook het begrip ‘schuld’ heeft een heel andere betekenis gekregen. We pleiten onszelf van alles vrij en in onze schuldcultuur leggen we alle schuld bij onze voorouders. Daarmee ontvangen we een soort geperverteerd boetesacrament zonder absolutie, aldus de auteur, die een terugkeer naar de Natuurwet aanbeveelt om al doende bij het bovennatuurlijke uit te komen.