Kort voordat hij afgelopen dinsdag overleed, schreef kardinaal George Pell het volgende artikel voor The Spectator, waarin hij de plannen van het Vaticaan voor de "Synode over Synodaliteit" hekelde als een "giftige nachtmerrie". Het werkdocument van de synode die dit jaar en volgend jaar in twee sessies wordt gehouden, is "een van de meest onsamenhangende documenten die ooit vanuit Rome zijn verstuurd", aldus Pell. Niet alleen bevat het "neo-marxistisch jargon", maar het is "vijandig tegenover de apostolische traditie" en negeert fundamentele christelijke grondbeginselen zoals het geloof in het goddelijk oordeel, de hemel en de hel.
De
bisschoppensynode is nu bezig met het opbouwen van wat zij zien als 'Gods
droom' van synodaliteit. Helaas is deze goddelijke droom uitgegroeid tot een
giftige nachtmerrie, ondanks de beleden goede bedoelingen van de bisschoppen.
Zij hebben een document van 45 bladzijden geproduceerd waarin zij verslag doen
van de besprekingen van de eerste fase van "luisteren en
onderscheidingsvermogen", die in vele delen van de wereld zijn gehouden,
en het is een van de meest onsamenhangende documenten die ooit vanuit Rome zijn
verzonden.
Zonder gevoel voor ironie draagt het document de titel "Vergroot de ruimte van uw tent", en het is niet bedoeld voor de nieuw gedoopten - zij die gehoor hebben gegeven aan de oproep tot bekering en geloof - maar voor iedereen die geïnteresseerd genoeg is om te luisteren. De deelnemers worden aangespoord om gastvrij en radicaal inclusief te zijn: "Niemand wordt uitgesloten".
Het
document spoort zelfs de katholieke deelnemers niet aan om alle volken tot
leerlingen te maken (Mattheüs 28:16-20), laat staan om de Verlosser te pas en
te onpas te prediken (2 Timotheüs 4:2).
De eerste taak voor iedereen en vooral voor ambtsdragers, is te luisteren naar de Geest. Volgens het recent gepubliceerde document is "synodaliteit" niet als een manier van zijn voor de Kerk te definiëren, maar gewoon te beleven. Het draait om vijf creatieve spanningen, beginnend bij radicale inclusie en bewegend naar missie in een participerende stijl, waarbij "medeverantwoordelijkheid gegeven wordt aan anders gelovigen en mensen van goede wil" . Men beseft dat er problematische onderwerpen zijn, zoals oorlog, genocide en de kloof tussen geestelijken en leken, maar dit hoeft niet tot conflicten te leiden, aldus de bisschoppen, als het gedragen wordt door een levendige spiritualiteit.
Het beeld van de Kerk als een uitdijende tent met de Heer in het midden, is afkomstig van de profeet Jesaja. De bedoeling ervan is te benadrukken dat deze uitdijende tent een plaats is waar mensen worden gehoord en niet veroordeeld en uitgesloten. We lezen dus dat het volk van God nieuwe strategieën nodig heeft; geen ruzies en botsingen maar dialoog, waarbij er geen onderscheid gemaakt wordt tussen gelovigen en ongelovigen. Het volk van God moet daadwerkelijk luisteren, zo staat er, naar de roep van de armen en van de aarde.
Vanwege de meningsverschillen over abortus, contraceptie, de openstelling van het priesterambt voor vrouwen en homoseksualiteit, zijn sommigen van mening dat over deze kwesties geen definitieve standpunten kunnen worden ingenomen of voorgesteld. Dit geldt ook voor polygamie en echtscheiding en hertrouwen.
Wat moet men van deze potpourri denken? Het is geen samenvatting van het katholieke geloof of de leer van het Nieuwe Testament. Het is onvolledig, staat op belangrijke punten vijandig tegenover de apostolische traditie en erkent nergens het Nieuwe Testament als het Woord van God, maatgevend voor geloof en moraal. Het Oude Testament wordt genegeerd, het patriarchaat verworpen en de Mozaïsche wet, inclusief de Tien Geboden, niet erkend.
In eerste instantie zijn er twee punten. De twee laatste synoden in Rome in 2023 en '24 zullen hun leer over morele zaken moeten verduidelijken, aangezien de Relator (schrijver van het slotdocument) kardinaal Jean-Claude Hollerich de leer van de Kerk over seksualiteit publiekelijk heeft verworpen, omdat ze in strijd zouden zijn met de moderne wetenschap. In normale tijden zou dit hebben betekend dat zijn voortbestaan als Relator beëindigd was.
De
synode-deelnemers moeten kiezen of zij dienaren en verdedigers zijn van de
apostolische traditie inzake geloof en moraal, of dat hun
onderscheidingsvermogen hen dwingt van de leer van de Kerk af te wijken. Zij
moeten beslissen of fundamentele principes van de kerk over zaken als
priesterschap en moraal kunnen hergedefinieerd kunnen worden of dat men over dergelijke
zaken van mening mag verschillen. Buiten de synode wordt de discipline losser -
vooral in Noord-Europa, waar enkele bisschoppen niet zijn berispt, zelfs niet
nadat zij het recht van een bisschop om af te wijken van de kerkelijke leer
hadden bevestigd; in sommige parochies en religieuze ordes bestaan reeds de
facto praktijken zoals het zegenen van homoseksuele partners.
Diocesane bisschoppen zijn de opvolgers van de apostelen, de belangrijkste leraar in elk bisdom en het brandpunt van lokale eenheid voor hun volk en van universele eenheid rond de paus, de opvolger van Petrus. Sinds de tijd van de heilige Irenaeus van Lyon staat de bisschop ook garant voor de voortdurende trouw aan de leer van Christus, de apostolische traditie. Zij zijn bestuurders en soms rechters, maar ook leraren en bedienaren van de sacramenten, en zijn niet slechts toehoorders.
Het document vergroot de tent heeft oog voor de tekortkomingen van bisschoppen, die soms niet luisteren, autocratische neigingen hebben en klerikaal en individualistisch kunnen zijn. Er zijn tekenen van hoop, van effectief leiderschap en samenwerking, maar het document stelt dat piramidemodellen van gezag moeten worden vernietigd en dat het enige echte gezag voortkomt uit liefde en dienstbaarheid. De waardigheid van de gedoopten moet worden benadrukt, niet de ambtelijke wijding, en de bestuursstijlen moeten minder hiërarchisch zijn en meer participerend.
De belangrijkste deelnemers aan alle katholieke synoden (en concilies) en in alle orthodoxe synoden zijn de bisschoppen. Op een zachte, coöperatieve manier moet dit op de continentale synodes worden bevestigd en in praktijk gebracht, zodat pastorale initiatieven binnen de grenzen van de gezonde leer blijven. De bisschoppen zijn er niet alleen om de juiste procedure te valideren en een "nihil obstat" aan te bieden voor wat zij hebben waargenomen. Geen van de deelnemers aan de synode - leken, religieuzen, priesters of bisschoppen - is erbij gebaat dat de synode beslist dat er niet mag worden gestemd en dat er geen voorstellen mogen worden gedaan. Alleen de standpunten van het organisatiecomité aan de Heilige Vader doorgeven, waarmee hij kan doen wat hij wil, is misbruik van synodaliteit, betekent het buitenspel zetten van de bisschoppen, wat niet gerechtvaardigd wordt door de Schrift of de traditie. Het is geen eerlijk proces en vatbaar voor manipulatie.
Een ruime meerderheid van praktiserende katholieken steunen de huidige bevindingen van de synode niet. Evenmin is er veel enthousiasme op hoog kerkelijk niveau. Voortgaan met dergelijke bijeenkomsten vergroot de verdeeldheid. De voormalige Anglicanen onder ons signaleren terecht de toenemende verwarring, de aanval op de traditionele moraal en de opname in de dialoog van neomarxistisch jargon over uitsluiting, vervreemding, identiteit, marginalisering, de stemlozen, LGBTQ en het oneigenlijk hanteren van christelijke begrippen als vergeving, zonde, offer, genezing en verlossing. Waarom het stilzwijgen over het hiernamaals van beloning of straf, over de vier laatste dingen; dood en oordeel, hemel en hel? Tot nu toe heeft de synodale weg het transcendente verwaarloosd, ja zelfs buiten de discussie gehouden, de centrale plaats van Christus bedekt met een beroep op de Heilige Geest en wrevel aangemoedigd, vooral onder de deelnemers.
Werkdocumenten maken geen deel uit van het leergezag. Ze zijn een basis voor discussie, te beoordelen door het hele volk van God en in het bijzonder door de bisschoppen met en onder de paus. Dit werkdocument heeft radicale veranderingen nodig. De bisschoppen moeten beseffen dat er werk aan de winkel is, in Gods naam, liever vroeger dan later.
Kardinaal
George Pell
Januari
2023
Gepubliceerd in The Spectator