Als je de dagelijkse persconferenties volgt van de Amazone-synode, hoor je telkenmale hetzelfde riedeltje: nieuwe wegen, luisteren naar de inheemse bevolking, klimaatverandering en Moeder aarde. Het lijkt erop dat de fundamentele problemen maar niet genoemd willen worden. Deze synode lijkt wat dat betreft sterk op de Jongerensynode (oktober 2018).
.
Is er een priestertekort in het Amazonegebied? Ja, dat is er. Maar dat is in heel veel gebieden het geval (Afrika, China, Midden-Oosten). Maar dat is niet de eigenlijke kwestie. Ondertussen worden dagelijks de mantra’s herhaald en ontbreekt het katholieke vocabulaire bijna geheel. De bisschoppen en kardinalen discussiëren over het milieu, de stijging van de zeespiegel, en dat we toch maar vooral moeten luisteren. Ze praten als politici: dezelfde slogans, dezelfde goedkope retoriek. Vreemd dat bij een synode dit soort zaken onderwerp van gesprek zijn. Het is niet de specialiteit van de Kerk, het is onze corebusiness niet en ons perspectief niet. We willen kennelijk relevant zijn, hetgeen ten koste gaat van onze identiteit. Die kun je nergens uit het gebruikte lexicon, jargon en vocabulaire opmaken. Af en toe lijkt het alsof je naar de TV Kantine zit te kijken. Bestond ons vocabulaire ooit uit woorden zoals onze Moeder de Kerk, het vuur van de hel en de deugden, nu gaat het over Moeder Aarde, Amazonebranden en ecologie. De standpunten verschillen in niets van politieke partijen en actiegroepen.
.
En nog zoiets: missionarissen worden ineens afgeschilderd als imperialisten die hun waarden hebben opgedrongen aan de inheemse volken. Hebben deze missionarissen dan niets betekend voor de inheemse volken? Ze hebben hun leven geriskeerd om het evangelie te verkondigen. Hoeveel martelaren zijn er wel niet. Ze gingen de jungle in om gevolg te geven aan de opdracht van Jezus om het evangelie te verkondigen tot aan de uiteinden van de wereld. De missionarissen beseften maar al te goed dat ze allereerst in de fysieke noden van de Amazonebevolking moesten voorzien. Ze hebben armoede bestreden, ziekenhuizen gebouwd, scholen gebouwd. Deze houding leidde ertoe dat de mensen nieuwsgierig werden naar wat zij nu eigenlijk te melden hadden. Deze missionarissen wisten dat God niet spreekt door bomen (sommige synodedeelnemers laten een ander geluid horen), en dat kinderen offeren iets afschuwelijks is. Ze wezen de inheemse bewoners een weg uit de duisternis en angst, en boden hen de toegang tot de sacramenten. En dan nu suggereren dat missionarissen niet bekommerd waren om het welzijn van de mensen, maar gedreven werden door imperialistische motieven en eigenbelang, is werkelijk bizar. Net zo bizar is dat we nu ineens het licht hebben gezien en beseffen dat het heel ergens anders over gaat: Moeder Aarde, opwarming van de aarde, CO2.
.
Dit alles heeft niets te maken met compassie voor inheemse stammen. Het wordt steeds duidelijker dat de Amazonesynode wordt misbruikt om een verborgen agenda door te drukken. Het celibaat zou onbegrijpelijk zijn voor inheemse mannen en om die reden introduceren we het gehuwd priesterschap. Vreemd, immers al meer dan duizend jaar hebben mensen van alle tijden, rassen en culturen het celibaat geaccepteerd, en de Amazonevolken zouden dit niet kunnen bevatten? Zijn ze daar te dom voor? Is dat wat gesuggereerd wordt? Wat is dit voor een raar soort discriminatie? Uiteraard wordt meteen ook maar een pleidooi gehouden om het priesterschap ook open te stellen voor vrouwen. En dat allemaal om de mensen maar meer gelegenheid te geven om aan de eucharistie deel te nemen. Is dat zo? Hoe zit het dan met Japan waar men 250 jaar geen priester gezien had en geen H.Mis kon vieren. Na 250 jaar was men verbaasd over de vitaliteit van de Japanse christenen. De catechisten hadden daar voortreffelijk werk verricht. Niemand die op het idee kwam om gehuwde mannen of vrouwen tot het priesterambt toe te laten. Het zijn dan ook niet de katholieken uit het Amazonegebied die hier om vragen, maar westerse kardinalen en bisschoppen. Waarom doen die trouwens alsof de mensen in de Amazone allemaal in de jungle wonen en bomen aanbidden. Tachtig (80!) procent van de inheemse bevolking woont in grote steden, net als u en ik. En net als u en ik dragen ze spijkerbroeken en T-shirts en geen grasrokjes.
.
Als je hart echt uitgaan naar de Amazone vertel je de waarheid, namelijk dat je gered wordt door Jezus Christus. Om die reden verkondig je onversneden het evangelie. De oproep tot bekering en daaraan gekoppeld de aanzegging van vergeving, is dat niet de samenvatting van heel de Bijbel. Maar het woord ‘zonde’ is over niemands lippen gekomen; vergeving en barmhartigheid derhalve ook niet. Ja, één keer ging het erover: zonde tegen Moeder Aarde. Het milieu wordt belangrijker geacht. Het sluit prima aan bij de kernbegrippen van de nieuwe theologie: integrale ecologie, diversiteit, synodaliteit, bruggen bouwen, global warming, nieuwe wegen, verandering en dat soort geneuzel. Deze synode is werkelijk de meest politiek correcte bijeenkomst aller tijden. Het valt mee dat Greta Thurnberg nog niet tot kardinaal is gekozen. Is er nog iemand bekommerd om het redden van zielen? Is dat niet de reden dat Christus de kruisdood heeft ondergaan?
.
Als sacramenten, zonde, rechtvaardiging en hel niet meer relevant zijn, waarom zou je dan überhaupt nog een synode houden. Als de kerk er kennelijk 2000 jaar naast gezeten heeft – die indruk wordt namelijk gewekt – waarom zouden überhaupt nog naar de standpunten van de Kerk luisteren over ecologie of wat dan ook. Wat denkt de Kerk trouwens te gaan doen aan de stijging van de zeespiegel en de co2 uitstoot. Vrouwen tot priester wijden helpt daar volgens mij niet echt tegen. Het blijkt maar weer eens dat het een niets met het ander te maken heeft, maar kost wat kost doorgevoerd moet en zal worden. Overigens toen in de tijd van Noach de waterspiegel steeg, pakte dat niet zo slecht uit.
.
Iedereen weet dat de opwarming van de aarde niet het echte probleem is van het Amazonegebied, maar – als we het dan toch niet over Jezus mogen hebben – drugs en daaraan gerelateerd de drugsbendes, de drugsoorlogen, de ontelbare drugsslachtoffers. Waarom luisteren we niet naar drugsslachtoffers en drugsverslaafden. Dat is een veel groter probleem. In Zuid Amerika zijn naar schatting zes miljoen kinderen het slachtoffer van abortus. Ook dit is een veel groter probleem dan opwarming van de aarde. Zou een synode over dit probleem niet veel meer op zijn plaats zijn.
.
Tot slot de persconferentie afgelopen vrijdag (18/10). Zuster Daniela Adriana Cannavina verklaarde dat de komst van vrouwelijke diakens waarschijnlijk een van de resultaten van de synode zal zijn. Vervolgens verklaarde aartsbisschop Rino Fisichella dat bij de nieuwe evangelisatie heidense inbreng verwacht mag worden, zodat “de inheemse mensen hun geloof tot uitdrukking kunnen brengen overeenkomstig hun gewoonten en de Kerk aldus een Amazone-gezicht krijgt”. En als klap op de vuurpijl werd ook de introductie van een nieuwe ritus aangekondigd: de Amazone-ritus. Waarvan heidense elementen dus een onderdeel uitmaken. Kortom, de Doos van Pandora staat wijd open. Dat blijkt wel uit de woorden van bisschop Mario Antonio da Silva dat we, o ja dat is waar ook, priesters nodig hebben, dus (dus?!?) zullen we kijken naar de mogelijkheid van getrouwde priesters, om er fijntjes aan toe te voegen dat deze synode niet beschouwd dient te worden als een synode beperkt tot het Amazone gebied, maar consequenties wereldwijd heeft.
De slotwoorden van da Silva vatten het mooi samen. Hij beschouwt de synode ““an opportunity to get in touch with life, forests, water, animals, minerals, but especially communities that are filled with wisdom” (quote van Vaticaanse website). Zelfs Luther en Calvijn zouden in shock zijn van deze onzin. Want dat is het. En de paus kijkt toe….