Er bestaat een oud gezegde dat luidt: God kon niet overal
tegelijk zijn, en daarom schiep Hij moeders. Het is een poëtische overdrijving,
maar zoals alle grote overdrijvingen bevat ze een diepe waarheid. Moeders zijn
geen bijfiguren in het toneelstuk van het leven; zij zijn de spil waaromheen
het hele huisgezin draait. Moederdag is dan ook geen commerciële frivoliteit, geen
excuus voor bloemisten en chocolatiers om hun omzet te verdubbelen. Het is een
zeldzaam moment van bezinning in een wereld die zelden stilstaat. Een dag
waarop we even ophouden met rennen, werken en scrollen, en terugkeren naar de
bron van alles wat ons tot mens maakt: de liefde van een moeder.
Maar hoe vaak gebeurt dat werkelijk? Hoe vaak nemen we op
Moederdag écht de tijd om onze moeders te eren? In plaats van oprechte aandacht
krijgt ze een haastig gekocht cadeau, een standaardkaart met een kant-en-klare
boodschap, of - en dit is misschien wel het dieptepunt van de moderne tijd -
een emoji-bericht op sociale media. “Fijne
Moederdag, mama! ❤️” getypt tussen twee TikTok-video’s door, als een digitale kruimel van dankbaarheid. Het
is enigszins mistroostig als je ziet hoe onze tijd met zoiets heiligs omgaat.
Als je beseft - elke katholiek zou dit besef moeten hebben - dat het gezin de
kern van de beschaving is, en dat de moeder daarvan de eerste en belangrijkste
hoedster was, is er alle rede moeders weer eens in het zonnetje te zetten. Het
moederschap is geen ondergeschikte taak, maar een koninklijk ambt, een
onzichtbare, maar allesbepalende kracht.
Toch lijkt het erop dat we die kracht steeds minder zien,
niet omdat moeders zijn veranderd, maar omdat onze aandacht is afgeleid. En de
grootste dief van onze aandacht is vandaag niet honger, oorlog of rampspoed,
maar een klein apparaatje dat iedereen altijd en overal bij zich draagt: het
mobieltje.
Nog niet zo lang geleden was het gezin een heilige plek was.
Niet heilig in de zin van plechtig of streng, maar heilig in de zin van
onvervangbaar. Het was de plek waar verhalen werden verteld, waar geheimen
werden gedeeld, waar men leerde ruziën zonder haat en liefhebben zonder
voorwaarden. Anno 2025 echter zitten gezinnen steeds vaker zwijgend in dezelfde
kamer, elk verzonken in hun eigen digitale wereld. Kinderen sturen berichten
naar vrienden die ze nooit echt zien, terwijl moeders – die ooit de eerste bron
van wijsheid waren – concurreren met een eindeloze stroom van influencers,
nieuwsfeeds en kattenfilmpjes.
Hoe ziet Moederdag aan de ontbijttafel met haar drie
kinderen er uit? Perfect ontbijt: vers geperst sinaasappelsap, croissants, een
bos bloemen van de supermarkt. Alles zoals het hoort. Maar terwijl moeder daar
zit zie je dat de kinderen half aanwezig, half afwezig aan tafel zitten. Elk
met zijn eigen telefoon. Misschien moet moeder maar even een kleine speech
houden: “Mag ik even jullie aandacht?” De kinderen zullen
verbaasd opkijken. “Het is
Moederdag. Jullie hebben allemaal iets liefs voor me op Instagram gepost, maar
ik zou liever hebben dat jullie gewoon met me praten.” Het was een pijnlijke
waarheid. De moeder wordt geëerd, maar niet gehoord. Ze wordt gevierd, maar
niet echt gezien. Het scherm had haar kinderen van haar vervreemd, zelfs op de
dag die voor haar bestemd is.
Beste kinderen, het kan ook anders. Probeer het maar eens
dit jaar. Praat maar gewoon met je moeder. Waarover? Gewone dingen. Zoals je
met je vrienden praat. Dat is waarschijnlijk voor haar het mooiste kado. En bak
een mislukte appeltaart voor je moeder. Die zal ze met tranen van ontroering
opeten. En maak een zelfgemaakt gedicht, gewoon recht uit het hart. Vol met
spelfouten en grammaticafouten. De glimlach verschijnt vanzelf op haar
gezicht. Onze moeders waardere dat honderd
keer zoveel als digitale bedankjes, snelle selfies en online berichtjes. Doe
iets wat terwijl geen enkele technologie
kan vervangen: zomaar een gesprekje over niks bijzonders, een omhelzing, een
blik vol echte waardering.
Misschien moeten we Moederdag heroverwegen. Niet als een dag
van digitale eerbewijzen, maar als een dag van bewuste aanwezigheid. Stel je
voor: een Moederdag waarop alle telefoons worden uitgeschakeld, waarop geen
enkel gesprek onderbroken wordt door een melding, waarop moeders en kinderen
elkaar in de ogen kijken in plaats van op een scherm. Een Moederdag waarop
moeders niet slechts “gefeliciteerd”
worden, maar echt gehoord en geliefd. Waarop een moeder niet hoeft te
concurreren met een scherm, omdat haar kinderen ervoor kiezen om bij haar te
zijn, echt bij haar, zonder afleiding, zonder haast, zonder de drang om het
moment online te delen in plaats van het gewoon te beleven.
En als je het echt goed wilt doen, geef haar het mooiste
geschenk dat er is: een Moederdag zonder schermen.
Moederdag 2025
+Rob Mutsaerts