Terwijl in België bisschoppen door een civiele rechtbank zijn veroordeeld tot schadevergoeding aan een vrouw die niet tot de diakenopleiding werd toegelaten en daarmee de scheiding Kerk en Staat werd genegeerd - de betreffende bisschoppen zijn overigens voorstander van wijding van vrouwen tot diaken - vindt in Duitsland het synodaal proces plaats met bisschoppen als pleitbezorgers voor aanpassing van kerkelijke standpunten aan de seculiere maatschappij, en pleiten in Nederland homopastores voor het erkennen van samenlevingsvormen die de Bijbel en kerkelijk leergezag expliciet zondig worden genoemd. In genoemde landen zijn de aantallen uitschrijvingen van de kerk niet te stuiten.
In Amerika voltrekt zich - net zoals in West Europa - ook een seculariseringsproces, terwijl aldaar geen synodaal proces gaande is, maar een Eucharistisch Congres. Dat is nogal een verschil. Hoe komt dat? In Amerika maakt men daadwerkelijk werk van de Nieuwe Evangelisatie. Daar komt bij dat het Amerikaanse episcopaat uit mannen bestaat die geïnspireerd zijn door paus Johannes Paulus II en paus Benedictus en er niet zozeer op uit zijn om het katholiek geloof opnieuw uit te vinden naar gelang de seculiere tijdgeest, zich daarbij beroepend op de mistige ‘geest van het Concilie’ zonder daarbij ooit te refereren aan een conciliedocument. In met name Duitsland en België negeert men de bijbels gefundeerde Traditie, terwijl het juist nodig is om deze Traditie in dialoog te laten treden met het huidige tijdsgewricht met als doel het denken - in lijn met de Traditie - verder te ontwikkelen en in dienst te stellen van de Nieuwe Evangelisatie. De eeuwige waarheden van het katholieke geloof inzichtelijk te maken met argumenten en een taalgebruik die deze tijd kan verstaan en mensen aldus bij Christus te brengen, ervan uitgaande dat de Goddelijke Openbaring voor alle tijden is. Waar men dit laatste miskent gaat men er doorgaans toe over de huidige normen en waarden in de plaats te stellen van de geopenbaarde waarheden. Je ziet dit in België gebeuren. Ook de Duitse Synodale Weg is een deconstructie van de Traditie in plaats van een voortzetting ervan.
Ondertussen groeien in Amerika de aantallen jongeren die bij voorkeur op zondag de traditionele Latijnse Mis vieren. Dat heeft niets te maken afwijzing van Vaticanum II zoals wel eens gesuggereerd wordt. Het is voor hen simpelweg geen item. Ze zijn niet nostalgisch, daar zijn ze te jong voor; ze zijn niet van vóór het Concilie, maar van na het concilie. Ze willen trouw zijn aan de Kerk en hebben een voorkeur voor de liturgie waar vooral het sacrale tot uiting komt. De Kerk kenmerkt zich door legitiem liturgisch pluralisme, gezien de verscheidenheid aan geoorloofde riten. Traditiones Custodes is onnodig hard en harteloos. Het hakt in op juist die ene rite die de Kerk 1500 jaar door de tijd heeft geloodst. Het wachten is op een volgend pontificaat die deze dwaling corrigeert. En dat zeg ik als overtuigd Novus Ordo bisschop.
Het blijft toch vreemd dat zo rücksichtlos opgetreden wordt tegen de Traditionele Latijnse Mis terwijl alle andere riten ongemoeid worden gelaten, en er in het geheel niet wordt opgetreden zelf niet tegen de allerergste misbruiken van de Novus Ordo. En dat terwijl de Novus Ordo parochies leeglopen en louter nog door pensionado’s bezocht worden, en de Tridentijnse missen doorgaans goed bevolkt worden door jong en oud. Kijk eens naar de jaarlijkse bedevaart van Parijs naar Chartres. Dit jaar waren het er meer dan 20.000, waaronder 15.000 jongeren! Rome ziet dat als een probleem. Als het al een probleem zou zijn, dan is het wel een luxe-probleem!
Inmiddels is er die andere pelgrimage in opkomst, pas ontstaan in 2021. Ook hier zijn het vooral jongeren die door moeilijk begaanbare gebieden naar het Spaanse heiligdom Covadonga pelgrimeren. Dit jaar waren het er al meer dan 2000. De plaatselijke (Oviedo) bisschop was opgetogen over de misintenties voor de paus en de Kerk. Maar Rome zag er weer een probleem in en verbood de slotmis in TLM-vorm (zoals de afgelopen drie jaar) te celebreren. Waar blijft paus Franciscus nu met zijn eerder dit jaar verschenen video-boodschap dat “een veelvoud aan charisma’s in de verschillende christelijke gemeenschappen een geschenk is”. Hij voegde er nog aan toe: “voor de verscheidenheid aan charisma’s in de Kerk moeten we niet bang zijn”. O ja, de slotmis mocht wel in het tentenkamp volgens de oude ritus gevierd worden, aldus het bericht uit Rome. Wat een kleinzielig vertoon. Ik heb zelf de Traditionele mis nooit gecelebreerd. Ik zie de traditionele jongeren ook ontspannen de Nieuwe Mis meevieren. Er is geen probleem. Hoe zit het nu met dat “Todos todos todos”? Kennelijk is iedereen welkom, behalve de traditionele jongeren. Tegen hen wordt gezegd: ‘Weg weg weg met jullie’. Waarom?!?
Er is nog iets opvallends. In 1972 richtte Agatha Christi zich in een brief tot paus Paulus VI. Zij hield een pleidooi om de Oude mis naast de nieuwe te handhaven. De brief was mede ondertekend door bekende katholieke en niet-katholieke kunstenaars en schrijvers, waaronder Graham Greene en Yehudi Benjamin. Niet zonder resultaat. De paus ondertekende een indult met als strekking dat de Oude Mis in Engeland en Wales geoorloofd blijft. De geschiedenis herhaalt zich nu. Bekende artiesten en persoonlijkheden houden nu een pleidooi voor het behoud van de Traditionele liturgie. Ook nu zijn de ondertekenaars katholieken en niet-katholieken, protestanten en zelfs aanhangers van niet-kerkelijke geloofsgemeenschappen, waaronder Andrew Lloyd Webber en Bianca Jagger. Of Mick haar visie deelt is niet bekend….
+Rob Mutsaerts