Synodaliteit of subsidiariteit?

De Amerikaanse priester Dwight Longenecker schreef een zeer lezenswaardig stuk, wat hieronder als 'gastpeper' vertaald is. 

Synodaliteit of subsidiariteit?

Op bepaalde niveaus van de katholieke Kerk gaat het de hele tijd over "synodaliteit". Deze van bovenaf opgelegde samenkomsten van allerlei commissies en subgroepen, beweert een ‘werk van de Geest’ te zijn waardoor het hele volk Gods een stem krijgt.

Het lijkt me echter dat het gewoon weer een administratieve gimmick is. Ik ben mijn hele leven christen geweest en al bijna 50 jaar lid van nationale of wereldwijde kerken (eerst de Church of England en nu de katholieke Kerk) en om de vijf of tien jaar kijkt de leiding van deze kerken rond en realiseert zich dat het ledenaantal keldert (en daarmee de financiën) en dus komen ze met een idee om te proberen de bloeding te stelpen. Soms is het ‘Het decennium van de evangelisatie’ of een jubileumjaar, of soms is het een herschikking van de hiërarchie of een trendy videocursus die elke parochie zou moeten volgen. Gewoonlijk komt het 'grote idee' compleet met een duur mediapakket samengesteld door een goed gefinancierd PR-bedrijf.

Al deze inspanningen lijken op het herschikken van de ligstoelen op de Titanic. Ze hebben minimale resultaten en worden meestal herinnerd vanwege hun flauwe media-inspanningen (slecht geproduceerde video's, smakeloze brochures met stockfoto's van glimlachende christenen die goede dingen doen - slecht bedachte "jeugdevenementen", enz.) en hun onzinnige pogingen om ‘cool’, eigentijds of onweerstaanbaar te zijn.

Maar ze zijn zeer weerstaanbaar. Gewone mensen ruiken dat er weer iets over ze heen komt en negeren dat gewoon, of rennen de andere kant op. De enige mensen die erbij betrokken raken, zijn de oprechte activisten die de gimmick gebruiken om hun eigen agenda en ideologie te promoten.

De huidige synode is weer meer van hetzelfde voor katholieken. Het wordt allemaal kunstmatig opgepompt in een flauwe poging om mensen ervan te overtuigen dat de katholieke Kerk echt om de gewone mensen geeft en de gewone mensen een stem en een keuze wil geven.

In de tussentijd gaan grote aantallen gewone katholieken gewoon door met het beleven van het traditionele geloof en het klaren van de klus.

Een van de kostbare katholieke principes is dat van subsidiariteit, dat leert dat oplossingen moeten worden gevonden en initiatieven moeten worden genomen op het laagst mogelijke lokale niveau. Met andere woorden: Leef lokaal. Doe wat je kunt met wat je hebt waar je bent. De geestelijkheid, de bisschoppen, de diocesane hiërarchie en het Vaticaan zijn er allemaal om deze lokale inspanningen te dienen, te leiden en te begeleiden.

Het synodale proces maakte een show van overleg op lokaal niveau, maar het waren de gewone geestelijken en mensen op lokaal niveau van wie werd verwacht dat ze het synodische proces dienden door een vorm van zorgvuldig geformuleerde "vragen" in te vullen - vragen bedacht door de synode-mensen om hun vooraf afgesproken agenda te vergemakkelijken.

In elk bedrijf met zelfs matig succes zal het leiderschap kijken naar wat er gaande is, zien wat goed werkt, deze inspanningen ondersteunen en proberen deze voor het hele bedrijf toe te passen. Als je een keten van hamburgerrestaurants runt en je hebt één filiaal dat meer verkoopt dan alle anderen, dan zou je bestuderen wat goed werkt en de andere filiaalmanagers motiveren om dat succes te imiteren.

Maar in de katholieke kerk lijkt er geen besef te zijn van een dergelijke tactiek. We hebben berichten over kerken en scholen die sluiten, bisdommen die parochies dwingen om samen te gaan, katholiek onderwijs dat wegkwijnt, religieuze ordes die zich opheffen of uitsterven, terwijl we tegelijkertijd berichten hebben over parochies vol jonge gezinnen, scholen met wachtlijsten, religieuze ordes die bloeien met veel jonge roepingen en hogescholen en universiteiten met een recordaantal inschrijvingen.

Als subsidiariteit in plaats van synodaliteit het leidende principe was, zou de katholieke leiding opnieuw kijken naar de parochies, scholen, hogescholen en religieuze ordes die het goed doen en zich afvragen waarom ze tegen de deprimerende trends ingaan en hoe hun voorbeeld de Kerk zou kunnen vernieuwen. Deze strategie zou de geestelijken en gelovigen kunnen inspireren en motiveren. Meer van bovenaf gemandateerde commissies die worden aangestuurd door mislukte ideologen zullen dat niet doen.

“God is dood”, zei Nietzsche. Volgens mij is Nietzsche dood.

Elke twee jaar verschijnt een rapport over de stand van zaken betreffende de christenvervolging. Daarin treffen we schrikbarende aantallen aan. Openlijke christenvervolging is bepaald niet zeldzaam in Afrika, China, India, Pakistan en in Islamitische landen. Dagelijks worden christenen gemarteld. Daar horen we niet veel van in de seculiere pers. En als we er al iets van vernemen wordt doorgaans niet vermeld dat de slachtoffers christenen zijn en de daders moslims. Deze waarheid - volledig gedocumenteerd en statistisch vastgesteld - is kennelijk niet politiek correct. In de laatste eeuw zijn er meer christenen de marteldood gestorven dan in alle 19 voorafgaande eeuwen bij elkaar.

In het post-christelijke seculiere Westen worden christenen ook gehaat, maar niet fysiek vervolgd of gemarteld. Doorgaans worden ze genegeerd. Maar christenen wordt het niet meer toegestaan uitgesproken christelijke standpunten te verkondigen in de publieke arena: in seculiere universiteiten, seculiere media en in het parlement. Vooral tegengeluiden tegen de dogma’s van de seksuele revolutie zijn taboe. Er zijn er al genoeg die hun baan verloren hebben simpelweg omdat ze vraagtekens zetten bij het homohuwelijk. De opinie van de media staat volledig haaks op opvattingen die eens onze christelijke samenleving kenmerkten. Orthodoxe katholieken worden dan weliswaar niet fysiek vervolgd, maar zijn een soort ballingen in eigen land.

Deze vorm van totalitarisme - contraire opinies worden niet geduld - is wel veel effectiever en verraderlijker dan het totalitarisme van een tiran of terrorist. dat blijkt wel uit het gegeven dat christendom groeit waar christenen worden vervolgd, en in rap tempo verdampt waar dat niet het geval is. De Kerkvaders wisten dit al: Het bloed van de martelaren is het zaad van de kerk. Openlijke haat, vervolging en martelaarschap werkt averechts: het kweekt sympathie en steun en leidt zelfs tot navolging. Satans strategie in onze Westerse contreien is niet het vervolgen van christenen zelf, maar het verbannen van traditionele christelijke moraal door het politiek incorrect te verklaren of te betitelen als haat, racisme of een of andere fobie en dus ontoelaatbaar. Elke uiting die richt tegen de alsmaar uitdijende lijst van dogma’s van de seksuele revolutie, incluis contraceptie, sodomie, abortus en transgender, krijgt onmiddellijk het stempel haattaal, religieus dogmatisme en fundamentalisme opgedrukt, hoewel het niets anders is dan uitingen van trouw aan Joods-christelijke traditie.

En het wordt er niet beter op. Nog maar enkele generaties geleden zou men - gelovig of ongelovig - geschokt zijn als zij te horen kregen dat het met voorbedachte rade doden van kinderen in de moederschoot gelegaliseerd zou worden. Hetzelfde geldt voor het radicaal herdefiniëren van huwelijk en hoe snel de opinie op dit punt volledig omgeslagen is. Hetzelfde geldt voor transgenderideologie, de idee dat we niet geboren worden als jongen of meisje, maar dat dit gender opgedrongen zou zijn door de maatschappij, en dat we dat zelf kunnen veranderen als we dat willen door ons onherstelbaar te laten verminken door goed functionerende organen te laten verwijderen en deze te vervangen door quasi-organen die niet functioneren.

Kan het nog gekker? Kan het nog erger worden? Zeker. Maar het stopt ook een keer. Je kunt Moeder Natuur niet voor de gek houden. God is altijd vergevingsgezind, de mensen zijn het soms, de natuur is het nooit. De natuur is sterk. Het herstelt zich ook na de meest verwoestende bosbranden. Voor de menselijke natuur geldt dat des te sterker. Tenminste als je er van uit gaat dat de natuur geen kwestie is van toeval, maar gecreëerd is door een Schepper-God met een specifiek doel, en niet door Hollywood of laboratoria. Daarom kunnen we het uithouden en hoop houden op een toekomst waarin niet megalomane figuren als Bill Gates het voor het zeggen hebben of types als yuval Harari die transhumanisme bepleiten. De meeste profeten uit het Oude Testament zijn gedood, maar God leeft in eeuwigheid. Nietzsche zei God is dood. Maar volgens mij is Nietzsche dood en leeft God. Uiteindelijk wint de waarheid altijd.